Sen đá là một loài cây mọng nước và được trồng phổ biến để làm trang trí, thậm chí sen đá là một trong những loại cây được yêu thích và sưu tầm theo một thú chơi cây cảnh riêng của giới trẻ, Việc trồng sen đá mang lại cho người ta cảm hứng và niềm vui mỗi khi ngắm chúng. Cùng Hoa Đẹp Hải Phòng tìm hiểu về các loại sen đá phổ biến và trồng tốt ở Việt Nam hiện nay

Sen Đá có tới 60 họ khác nhau, và cùng với đó mỗi họ phân ra làm nhiều loài với khoảng 400 loài sen đá phổ biến khắp thế giới với tên gọi sen đá là Succulent Plants

sen đá Aeonium

Aeonium là một chi thực vật thuộc họ Crasssulaceae. Với khoảng 35 loài khác nhau, những chiếc lá được xếp thành hình dạng bông hoa. Những loại sen đá Aeonium có khả năng sinh trưởng chậm, có thể tốn thời gian đến 5 năm để phát triển hoàn thiện tuy nhiên là loại dễ sinh tồn và phát triển, không cần chăm bón nhiều mà vẫn sống tốt

Các loài bao gồm từ  A. tabuliforme  và  A. smithii phát triển thấp chỉ phát triển chiều ngang vài inch, đến các loài lớn hơn có chiều ngang vài feet, chẳng hạn như  A. arboreum, A. valverdense  và  A. holochrysum.

Đây là một loài được yêu thích trồng bởi vốn dĩ, nhưng cánh lá được xếp thành hình bông hoa rất đẹp, thậm chí, nó hoàn hảo đến mức nhiều người nhầm tưởng đó là những loại cây nhựa (* có thể hiểu dạng cây giả, cây nhân tạo ) cho đến khi thực sự được chạm gần vào chúng

Thông tin về cây theo thông lệ quốc tế

Tên gọi chung	Aeonium
Tên thực vật	Aeonium spp.
Gia đình	Họ Crassulaceae
Loại thực vật	Lâu năm mọng nước
Kích thước trưởng thành	2–60 in. (Tùy thuộc vào loài và giống)
Phơi nắng	Mặt trời hoàn toàn đến bóng râm một phần
Loại đất	Mùn cát
PH đất	5.6–6.0 (hơi chua)
Thời gian nở hoa	Cuối mùa đông hoặc mùa xuân
Màu hoa	Màu hồng (hiếm khi ra hoa, chỉ xảy ra ở những cây trưởng thành)
Vùng cứng	9–11 (USDA); thường được trồng làm cây trong chậu
Khu vực bản địa	Quần đảo Canary, Châu Phi

Ở một số khu vực có điều kiện thời tiết thích hợp ( thời tiết ấm áp hơn ) thì Aeonium có thể phát triển thành một dạng cây lâu năm, tuy nhiên, nó phổ biến được trồng dưới dạng là một cây trồng chậu đơn giản để trang trí nhiều hơn.

Với đặc điểm sinh trưởng chậm nhưng sức sống cực kỳ mạnh mẽ, Aeonium có thể được cắt cành và giâm xuống đát để phát triển thành cây mới. Với Aeonium thì đất trồng thích hợp là đất ẩm, không quá khô nhưng không được để trũng nước vì làm thối rễ, phần lớn nước được tích trữ trong lá cây, phần rễ cây khá nông và nghèo nàn

Ánh sáng với sen đá loài Aeonium

Với các loài sen đá thuộc Aeonium, khuyến nghị được trồng dưới ánh sáng hoàn toàn ( không quá gắt) hoặc trong bóng râm ( vẫn có nắng thường xuyên ) Trong điều kiện khắc nghiệt ( như sa mạc ) cây sẽ cần đến một bóng râm che chắn để sinh trưởng tốt nhất

Khi được trồng trong nhà, cây vẫn cần ánh sáng, ánh nắng trực tiếp vì thế được khuyến nghị đặt bên cửa sổ hoặc hiên nhà để cây phát triển tốt

Đất trồng sen đá Aeonium

Đất trồng sen đá Aeonium được khuyến nghị là đất cát, hoặc hồn hợp đất chuyên cho sen đá, xỉ than và một số chất trộn khác, nếu được trồng dưới đất tốt thì cần phải đảm bảo yếu tố không bị ngập úng và đất cần tơi xốp

Các loại sen đá thuộc loài Aeonium

• Aeonium arboreum : Loại cây phổ biến rộng rãi này có hoa thị màu xanh lục sáng trên thân phân nhánh. Nó có dạng cây bụi và có thể mọc cao tới 6 feet trong vườn, hoặc 3 feet trong các thùng chứa.
• Aeonium arboreum ‘Atropurpureum’: Giống cây cao 3 đến 5 foot này có lá màu hạt dẻ nếu được trồng ở nơi có ánh sáng chói.
• Aeonium arboreum ‘Zwartkop’ hoặc ‘Black Rose’ : Giống cây này có lá rất sẫm, màu đỏ tía đậm hoặc gần như đen. Nó cũng là một loài thực vật khá lớn.
• Aeonium ‘Garnet’ : Là cây lai giữa A. ‘Zwarkop’ và A. tabuliforme , lá của giống này có màu xanh lục về phía giữa và ngả sang màu đỏ sẫm. 
• Aeonium davidbramwelli ‘Sunburst’ : Giống cây này ngắn hơn, cao từ 1 đến 2 foot nhưng có hoa thị dài tới 1 foot với các sọc màu vàng nhạt, trắng và xanh lá cây, và các đầu màu hồng.
• Aeonium haworthii ‘Tricolor’ hay ‘Kiwi’: Là loại cây dễ mọc từ 2 đến 3 chân, có hoa 4 inch có tâm màu vàng nhạt khi còn non, khi trưởng thành chuyển sang màu đỏ và xanh lá cây.

---

Cách chăm sóc, cấy ghép sen đá Aeonium

Sen đá Aeonium là một loài cây cực kỳ dễ trồng và sinh trưởng tốt, vì thế đơn giản chỉ cần một cành gẫy xuống cũng có thể tạo thành một cây mới trong tự nhiên. Tuy nhiên để chiết được cây được đảm bảo nhất hãy thực hiện theo hướng dẫn sau:

Bước 1: Dùng một dụng cụ cắt ( lưỡi dao lam sạch cũng được nhé) cắt bỏ phần thân có chứa hình hoa thị của cây, đặt vết cắt nằm nghiên và để ở nơi khô, ấm và râm mát. Trong khoảng thời gian 3 ngày để vết cắt lành lại và cây có thể tự dưỡng.

Bước 2: Lây một chậu nhỏ có lỗ thoát nước bằng hỗn hợp trồng sen đá, đặt phần cuối của vết cắt vào bầu đất đó, đủ sâu để giữ cho cây thẳng đứng và đặt chậu cây này vào nơi có ánh sáng nhẹ, tưới nhẹ mỗi tuần một lần

Bước 3: Khi cây phát triển rễ mạnh thì bổ sung thêm đất và tưới nước. Có thể chuyển sang chậu mới nếu cần!

Việc sen đá Aeonium phát triển khá đơn giản, tuy nhiên, đôi khi nó vẫn bị bệnh và bệnh phố biến thường gặp nhất của loài Aeonium là RỆP, một loài có thể phá hỏng cây của bạn. Vì thế hãy bảo quản thật tốt cây và chăm sóc cho cây phát triển khỏe mạnh để chống lại rầy rệp trên cây. Thông thường chỉ cần sử dụng một số loại xịt chống rệp là cũng đã có thể loại bỏ hoàn toàn rệp khỏi cây rồi

Việc lá cây bị rụng thì cũng là điều hoàn toàn bình thường, tuy nhiên, nếu số lượng lớn và cảm thấy không ổn thì bạn cần theo dõi lại, bởi việc cây rụng lá có thể cảnh báo cho việc đang tưới nước quá nhiều, cây bị ngập úng…còn nếu nhiệt độ quá cao sẽ khiến lá bị quăn lại, hình bông hoa thị do cây tạo ra không được đẹp và có thể ảnh hưởng lớn đến cây. tùy thuộc vào từng loại để bạn có thể bổ sung hoặc loại bỏ nước

Còn trường hợp lá cây chuyển màu nâu thì cần quan sát lại cây, khả năng cao việc nắng nóng quá mức khiến lá bị sẫm màu, hãy di chuyển cây đến vị trí có ít ánh nắng hơn

sen đá Agave

Có lẽ rất ít người biết đến đây là một loài sen đá, nhưng trên thực tế nó được trồng rất phổ biến ở các công viêc, cạnh đường và các khu vực vui chơi. Một phần lớn vì sức sống mạnh mẽ và khả năng sinh trưởng rất tốt của nó

Agave là một thoài thực vật nằm trong họ Asparagaceae. Là loài thuộc họ xương rồng có lá lớn và trên cánh lá có gai, có rất nhiều loại thuộc chi Agave, các cây thuộc loài này có thể phát triển lớn, chiều cao có thể tới hơn 3m lận. Những loài nhỏ, lá mềm và không có gai. Tán lá cây thường có màu xanh lam ở lá già và màu xanh xám khi được trồng ở nơi có khí hậu nắng nóng.

Agave được trồng tốt nhất và mùa xuân, hoặc đầu thu. Là loài có thể trồng lâu năm với sự phát triển lên tới vài năm hoặc cả thập kỉ, khi ra hoa, nó sẽ hình thành một cuống cao và mọc vươn lên khỏi cây nhưng bông hoa hình chuông và rất lâu tàn, có màu trắng, vàng hoặc xanh lục. Khi những bông hoa này sẽ tạo ra quả hạt mọng để phát triển tiếp.

Tên gọi chung	Cây thùa, cây thế kỷ
Tên thực vật	Cây thùa
Gia đình	Họ măng tây
Loại thực vật	Lâu năm, mọng nước
Kích thước trưởng thành	Cao 1–20 ft, rộng 1–10 ft (tùy thuộc vào giống)
Phơi nắng	Nhiều nắng
Loại đất	Nhiều cát, thoát nước tốt
PH đất	Có tính axit, trung tính
Thời gian nở hoa	Thay đổi – hầu hết các loài thực vật chỉ nở hoa một lần trong đời
Màu hoa	Xanh, trắng, vàng
Vùng cứng	5–11, Hoa Kỳ
Khu vực bản địa	Bắc Mỹ, Trung Mỹ, Nam Mỹ
Độc tính	Độc cho người, độc cho vật nuôi

Cách chăm sóc sen đá loại Agaves

Là một cây có nguồn gốc và phát triển ở xa mạc, nên Ageves thực sự rất cần đến ánh sáng mặt trời trực tiếp để phát triển được tốt nhất. Vì thế nếu bạn có ý định trồng các loại thuộc Agaves thì nên đặt ở vị trí có ánh sáng như cửa sổ, ban công để cây phát triển tốt và ít bệnh

Còn kỹ hơn, thì bạn có thể để sen đá Agaves ngoài trời vào mùa xuân và đem vào nhà vào mua đông

Các loài cây Sen đá Agave khá thích hợp với đất mùn thoát nước tốt, đất màu mỡ, đất cát hoặc đất đá cạn cũng ổn. Độ PH hơi kiềm trong khoảng PH=7,8 . Vì thế, các cây này bạn cũng sẽ có thể bắt gặp được trồng ngoài ô ở đường vừa làm cảnh, vừa giúp cho xanh khuôn viên cực kỳ ổn

Về tưới nước: Loài Sen đá Agave không thực sự ưa nước, nếu trồng ở đất nhiều nước và khó thoát ẩm thì nó bị thối rễ, vì thế hãy hạn chế tưới nước và cần trồng ở nơi không ngập lụt, thoát nước thật tốt nhé

Sen đá Crassula

ĐƯợc miêu tả là cây mọng nước, mập mạp và có khả năng sinh trưởng tốt. Crassula được người yêu sen đá trồng trong những chậu nhỏ giống như những lá bỏng làm đẹp cho không gian

Sen đá Crassula có khoảng 300 loài, mang đến cho người chơi một sự ham thú đến kỳ lạ., nhưng phổ biến và được nhiều người yêu thích nhất có lẽ là ngọc bích xanh lục bảo ( Crassula ovata) Nó có màu xanh đặc trưng cùng sức sống vô cùng mạnh mẽ kiên cường

Tên gọi thông thường	Cây ngọc bích, đuôi rắn chuông, san hô sống, chuỗi cúc
Tên thực vật	Crassula spp.
Gia đình	Họ Crassulaceae
Loại thực vật	Lâu năm
Kích thước trưởng thành	Thay đổi theo loài
Phơi nắng	Toàn bộ, một phần
Loại đất	Ẩm nhưng thoát nước tốt
PH đất	Trung tính, có tính axit
Thời gian nở hoa	Xuân hè
Màu hoa	Thay đổi theo loài
Vùng cứng	10–12 (USDA)
Khu vực bản địa	Nam Phi
Độc tính	Độc đối với vật nuôi 1

Cách chăm sóc Sen đá Crassula

Cây có màu sắc nổi bật và đặc trưng, nhất là ngọc bích xanh lục bảo ( Crassula ovata) được trồng nhiều trong chậu hoặc ở các khóm cây để phủ xanh khu vực đất, nó có thể thay thế luôn các bui cỏ để tạo một khoảng gian xanh sạch đẹp

Là loại cây có nhu cầu sử dụng ít nước, lại nhạy cảm với nhiệt độ ( như quá nóng thì sẽ bị rụng lá và ngủ đông còn lạnh quá thì cây khó phát triển)… vì thế người ta hay sử dụng Crassula trong chậu, và điều kiện thích hợp thì cây không cần chăm sóc nhiều,

Đây cũng là loài ưa thích bóng râm, vì thế cũng được trồng nhiều trong và dưới các gốc cây lớn như một điểm xuyết cho khu vườn đầy màu xanh nắng vàng. Một chút ánh nắng ban mai và chút nắng buổi chiều sẽ giúp cây nhận vừa đủ lượng ánh sáng và phát triển tốt nhất

Kho lựa chọn trồng trong nhà, bạn nên đặt ở cửa sổ, nhưng nơi mà ánh sáng không quá nắng cũng không quá ít, thường nó cần khoảng 6h ánh sáng trực tiếp hoặc liên tục có ánh sáng gián tiếp,

Giống như hầu hết các loài sen đá khác, thì cây nên được trồng trong đất trồng sen đá và phát triển rất tốt. Tuy nhiên vẫn cần lưu ý rằng đây là một loài sử dụng ít nước vì thế đừng quá chăm chỉ tưới cây thường xuyên, đó không hẳn là cách chăm sóc tốt mà có thể làm cây chết, thối rễ ….

Một số cây thuộc loài này như

• Crassula erosula ‘ Campfire’ : Giống này có lá chanh phân nhánh dài và chuyển sang màu đỏ rực vào mùa đông. Đó là một loại cây mọc thành cụm cao khoảng 4 đến 8 inch và lan rộng tới 3 feet.
• Crassula pellucida variegata : Loại cây này có nhiều lá hình trái tim chảy nhiều màu, có màu hồng, xanh lá cây và vàng kem.
• Crassula perforata : Còn được gọi là crassula xếp chồng lên nhau, loài cây này có lá hình tròn xung quanh thân chính giữa, đặt tên chung cho nó là dây cúc áo .
• Crassula arborescens : Thường được gọi là ngọc bích Trung Quốc hoặc ngọc đô la bạc, loài này có lá màu xanh xám tròn với các cạnh màu hạt dẻ. Nó sẽ phát triển thành một cây bụi đa thân hấp dẫn, cao tới 4 feet.
• Crassula muscosa : Đôi khi còn được gọi là dây đồng hồ, cây đuôi chuông, hoặc cây dây kéo, loài này có lá nhỏ màu xanh nhạt tạo cho thân cây trông xù xì.
• Crassula capitella : Loài này có nhiều phân loài, tất cả đều có chung lá xanh phát triển màu đỏ đậm dưới ánh sáng mặt trời. Chúng là những loài thực vật tương đối nhỏ, thường mọc hai năm một lần. Nó không thường được trồng như một cây trồng trong nhà.

Sen đá ECHEVERIA

Sen đá Echeveria ma ( Echeveria lilacina ) có nguồn gốc từ Mexico, với đặc trưng là những chiếc lá màu xám bạc, nhạt và là loại sen đá được trông cực kỳ phổ biến tại Việt Nam. Lá mọc theo hình hoa thị đẹp và có một số loaij cực kỳ đẹp.

Cây có độ chín và phát triển tốt nhất vào những tháng lạnh, vì thế chợ tết được bày bán khá nhiều loại của Echeveria, đến mua xuân, cây sinh trưởng và phát triển tạo hình những bông hoa hình lồng đèn màu hồng nhạt hoặc một số loại sẽ có hình thái dạng san hô trên cạn,

Tên thực vật	Echeveria lilacina
Tên gọi chung	Ma echeveria
Loại thực vật	Ngon
Kích thước trưởng thành	Cao 6 inch, rộng 7 inch
Phơi nắng	Mặt trời toàn phần đến một phần
Loại đất	Cát, thoát nước tốt
PH đất	Có tính axit
Thời gian nở hoa	Đông xuân
Màu hoa	Hồng nhạt hoặc san hô
Khu vực bản địa	Bắc Mỹ

Trồng và chăm sóc cây Echeveria

Để trồng và chăm sóc loại Echeveria này thì cần đến đất và ánh sáng là hai yếu tố quan trọng. đây là một loài khá dễ chăm sóc nhưng để được phát triển tốt và ra hoa thì cả một quá trình cũng kỳ công. Cây sinh trưởng phát triển tốt nhưng chậm, thường thì vài năm mới cứng cáp và phát triển mạnh để có thể ra hoa

Ánh sáng

Thuộc họ sương rồng, cây mọng nước nên khả năng tích nước trong thân và lá của Echeveria là cực kỳ tốt, nhưng cần cần một lượng ánh sáng vừa đủ lớn, khuyến khích và cho cây tắm nắng trực tiếp khoảng 6 tiếng 1 ngày hoặc đơn giản hơn và không cầu kỳ thì bạn có thể để cây dưới ánh sáng gián tiếp, theo đó khu vực ban công, cửa sổ là nơi thích hợp để trồng cây Echeveria trong chậu nhỏ

Đất

Về đất, thì giống như hầu hết các loại sen đá đang sinh trưởng và phát triển tốt tại Việt nam, cây không cần lượng đất màu mỡ nhưng cần phải được thoát nước thật tốt, việc tích nước trong lá giúp cây không cần quá nhiều lượng nước tưới, Vì thế khoảng 1 tuần 1 lần tưới nước ( hoặc lâu hơn chút ) là phương án tối ưu cho loại cây này

Nhiệt độ và độ ẩm

Cây cần nhiệt độ và độ ẩm đủ tốt, theo đó vào mua hè thì cần tưới nhiều nước hơn xíu ( nhưng cần đảm bảo thoát nước thật tốt ) và mua đông thì tưới ít nước hơn.

Cây cũng sinh trưởng và phát triển tốt trong nhiệt độ phòng,

Phân bón và sâu bệnh:

Thực tế thì sen đá là loại phát triển cực kỳ chậm, nó phát triển tốt hơn ở những khu vực đất nghèo dinh dưỡng ( phù hợp với sen đá ) hơn là phát triển ở vùng đất có nhiều dinh dưỡng, Vì thế bạn cũng không quá cần quan tâm đến dinh dưỡng cho cây đâu, cứ để nó phát triển tự nhiên, nghèo dinh dưỡng một chút không hề sao cả

Cây hầu như không có bệnh, có thể có rầy nhưng điều này hiếm khi xuất hiện trên cây, vì thế cũng không cần quá quan tâm lắm đâu, chủ yếu là bước đầu khi chăm sóc cây thì chúng ta cần tưới đủ nước, không dư thừa ( không ngập úng sẽ làm cây thối rễ và chết )

Tách, chiết

Bạn có thể lấy lá già để giâm thành cây mới, khi lá cây mọc rễ và phát triển cây con thì có thể chuyển sang chậu mới